Koenzym Q10 to związek naturalnie występujący we wszystkich komórkach ciała ludzkiego, konieczny dla ich prawidłowej pracy. Jest odpowiedzialny za wytwarzanie niezbędnej do życia energii. Pobudza wzrost i regenerację komórek spowalniając procesy ich starzenia i obumierania. Działa także jako przeciwutleniacz, chroniąc w ten sposób komórki przed atakiem wolnych rodników. Niestety intensywność wytwarzania koenzymu Q10 u każdego człowieka zmniejsza się wraz z wiekiem. Powstające od około 35 roku życia niedobory tego związku są jedną z ważnych przyczyn chorób serca.

Selen to jeden z pierwiastków zaliczanych do grupy tzw. niezbędnych mikroelementów. Wspiera pracę serca i układu krążenia, jest nieodzowny w profilaktyce przeciwnowotworowej i utrzymywaniu zdrowia prostaty. Niedobór selenu dotykający blisko 70% naszego społeczeństwa może przejawiać się zaburzeniami na wielu poziomach funkcjonowania organizmu i prowadzić do rozwoju choroby.

Od dawna wiadomo, że spożywanie odpowiednich ilości tych substancji bardzo korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Szwedzcy naukowcy opublikowali właśnie wyniki prowadzonego przez siebie dużego badania klinicznego, które pokazują, że suplementacja diety koenzymem Q10 i selenem ratuje ludzkie życie.

W badaniu trwającym aż 5 lat brały udział 433 osoby w wieku powyżej 70 lat. Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy. Osoby z grupy badanej przyjmowały codziennie przez cały okres trwania badania 200 mg koenzymu Q10 i 200 µ ug selenu w postaci kapsułek suplementu diety. Uczestnicy z grupy kontrolnej stosowali przez ten czas placebo.

WYNIKI:
Okazało się, że po okresie 5 lat osoby w grupie przyjmującej koenzym Q10 i selen miały dużo lepsze parametry pracy serca i układu krążenia m.in. lepsze wyniki badań echokardiografii i mniejsze osoczowe stężenie białka NT-proBNP (marker niewydolności serca). Ale co najważniejsze śmiertelność uczestników z powodu chorób kardiologicznych była w grupie stosującej suplementację ponad 2 krotnie niższa niż w grupie placebo.

WNIOSKI:
Badacze wyjaśniają, że regularne i długookresowe przyjmowanie właściwych ilości tych niezbędnych dla organizmu substancji skutecznie niweluje ich niedobory przez co umożliwia organizmowi uruchamianie swych prozdrowotnych mechanizmów ochronnych wspierających m. in. funkcjonowanie serca i układu krążenia. a te, jak doskonale widać, mogą chronić nasze zdrowie i życie.

1. Cardiovascular mortality and N-terminal-proBNP reduced after combined selenium and coenzyme Q10 supplementation: a 5-year prospective randomized double-blind placebo-controlled trial among elderly Swedish citizens. Alehagen U, Johansson P, Björnstedt M, Rosén A, Dahlström U. Int J Cardiol. 2012 May 22. [Epub ahead of print]

Dysfunkcja bioenergetyczna i przede wszystkim niedobór energii mięśnia sercowego może być dominantą niewydolności mięśnia sercowego. Dlatego w ostatnich badaniach opisanych w European Journal of Heart Failure skierowano uwagę na wsparcie metabolizmu mięśnia sercowego. Wykazano, że poziom tkankowy niezbędnego składnika łańcucha oddechowego – koenzymu Q10 jest odwrotnie proporcjonalny do stopnia niewydolności mięśnia sercowego.

Chorych z niewydolnością mięśnia sercowego  w New York Heart Association (NYHA), klasy III lub IV, którzy otrzymywali bieżące terapię farmakologiczną przydzielano losowo do równoległych grup: placebo oraz  do grupy CoQ10 100 mg trzy razy na dobę (300mg). w sumie w 2 letniej obserwacji uczestniczyło 420 pacjentów, 202 w grupie 300mg koenzymu Q10 i 218 w grupie placebo.

Badano wpływ koenzymu Q10 na objawy u pacjentów, możliwości funkcjonalne i status biomarkera NT-proBNT oraz obserwowano w długim okresie czasu ponowną zachorowalność oraz śmiertelność.

Głównym długoterminowym punktem końcowym był czas do pierwszego MACE (niekorzystne zdarzenie sercowo-naczyniowe), w tym nieplanowanej hospitalizacji z powodu pogorszenia niewydolności serca, zgonu sercowo-naczyniowego, pilnej transplantacji serca i wsparcia mechanicznego.

Wyniki:
Po 3 miesiącach badania w grupie CoQ10 wystąpiła tendencja do zmniejszenia poziomu NT-proBNP. Po 2 latach nastąpiła istotna poprawa klasy NYHA w grupie CoQ10 (p = 0,047). Główny punkt końcowy był osiągnięty przez 29 pacjentów w grupie CoQ10, w porównaniu z 55 pacjentami w grupie otrzymującej placebo (14 procent vs 25 procent; współczynnik ryzyka CoQ10 vs placebo: 2,0 (95% CI: 1.3-3.2), p = 0,003).

Pacjenci przyjmujący koenzym Q10 mieli znacząco niższą śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych (p=0.02)i w mniejszym stopniu występowały u nich hospitalizacje(p=0.05). Śmiertelność z różnych przyczyn była również niższa w grupie koenzymu Q10 18 pacjentów vs. 36 pacjentów w grupie placebo. w grupie koenzymu Q10 wystąpiło również mniej wydarzeń niepożądanych w porównaniu z grupą placebo (p=0,073).

Podsumowanie:
Badanie Q-SYMBIO jest pierwszym badaniem podwójnej ślepej próby sprawdzającym czy suplementacja koenzymem Q10 może poprawić przeżycie w przewlekłej niewydolności mięśnia sercowego. Pacjenci z grupy koenzymu Q10 mieli mniej hospitalizacji z powodu nasilenia niewydolności mięśnia sercowego oraz niższą śmiertelność co może oznaczać znaczną poprawę funkcji serca. Stosowanie koenzymu Q10 było bezpieczne i powodowało spadek śmiertelności z powodu wszystkich przyczyn. Dlatego koenzym Q10 w dawce 300 mg dziennie należy traktować jako niezbędny składnik żywienia w trakcie terapii u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca.